Meer lectuur:
Risicogroep 3: normale glucosetolerantie zonder extra risicofactoren
De volgende extra risicofactoren zijn NIET aanwezig:
- obees (BMI van 30 kg/m² of meer)
- zwangerschapsdiabetes werd vroeg in de zwangerschap vastgesteld (vóór 24 wk)
- zwangerschapsdiabetes werd vastgesteld met een sterk gestoorde 100 gr oGTT (piek > 180 mg/dl)
- zwangerschapsdiabetes werd behandeld met insuline
Risicogroep 3 heeft een matig risico voor het ontwikkelen van DM2 (10-20% binnen de 10j), hoger dan in de gewone bevolking. Preventie en jaarlijkse opvolging zijn nodig.
Achtergrondinfo voor huisarts
Praktische aanpak:
- informeer grondig
- vroegopsporing DM2 jaarlijks
- levensstijlmaatregelen
- contraceptie
- inschrijven in "Zoet Zwanger"
Achtergrondinfo voor huisarts
- deze vrouwen met normale oGTT en geen extra risicofactoren hebben een matig verhoogd risico voor het ontwikkelen van DM2: ongeveer 10-20% binnen de 10jaar. Dit is duidelijk hoger dan in de algemene bevolking.
- Wees extra op uw hoede als bij opeenvolgende bloednames glycemie en/of HbA1c geleidelijk oplopen.
- Ongunstige risicofactoren zijn progressieve gewichtstoename, het gebruik van pure progesterone anticonceptie, en multipele bijkomende zwangerschappen.
- Gunstige beschermende factoren zijn gewichtscontrole en regelmatige lichaamsbeweging. Borstvoeding werkt ook beschermend.
- Sommige farmaca hebben een bewezen afremmend effect op de evolutie naar DM2 na zwangerschapsdiabetes: metformine en glitazones.
Informeer grondig
- Probeer niet af te schrikken: patiënt verder in opvolging houden is cruciaal !
- De oGTT is normaal, dus geen gestoorde suikerverwerking of diabetes.
- Toch is de kans dat de volgende jaren DM ontstaat verhoogd: 1 kans op 10 tot 1 op 5 (10/20%) binnen de 10 jaar. Dit is hoger en op jongere leeftijd dan in de algemene bevolking waar diabetes ook vaak voorkomt (levenslange kans ongeveer 1 op 6 (15%)), maar doorgaans op oudere leeftijd (na 50 j) ontstaat.
- Omdat men diabetes niet voelt aankomen moet dit jaarlijks opgespoord worden met een bloedname bij de huisarts. Wanneer men dit niet doet riskeert men vele jaren met de diabetes rond te lopen, wat erg ongunstig is voor de gezondheid. Studies tonen aan dat men 5-7 j met DM2 rondloopt vooraleer de diagnose wordt gesteld : een gemiste kans om met een goede behandeling complicaties te voorkomen.
- Men kan het ontstaan van diabetes sterk afremmen door gezond te leven. De maatregelen zijn haalbaar en worden best toegepast door het ganse gezin.
- Het project "Zoet Zwanger" kan u via een jaarlijkse aanmoediging per mail helpen om deze preventie en opsporing niet te vergeten.
- Contraceptie: geen nieuwe zwangerschap tenzij men zeker is dat de glycemie tegen het moment van de conceptie onder controle is (wegens verhoogd risico op congenitale malformaties bij hoge glycemie rond conceptie).
- Bij volgende zwangerschap vroeger in zwangerschap zwangerschapsdiabetes laten opsporen door gynaecoloog
- Communiceer over ZWANGERSCHAPSDIABETES bij contact met elke arts
Vroegopsporing DM2
Jaarlijks:
- nuchtere glycemie en HbA1c. Indien mogelijk glycemie ongeveer 2u postprandiaal (is meest discriminerend). Om de 3 jaar ook een 75g oGTT.
- We spreken van ‘Prediabetes’ als:
- nuchtere glycemie > 110 mg/dl
- en/of
- 2u post prandiale glycemie > 140 mg/dl
- en/of
- HbA1c > 6%.
- We spreken van ‘Diabetes Mellitus’ als:
- nuchtere glycemie > 126 mg/dl
- en/of
- 2u post prandiale glycemie > 200 mg/dl
- en/of
- HbA1c > 6,5%.
- frequentie: jaarlijks, sneller wanneer bij opeenvolgende controles gewicht, glyc en/of HbA1c oploopt.
Levensstijlmaatregelen:
- Langdurige borstvoeding heeft een gunstig effect op gewicht en bloedsuiker.
- Probeer gewicht te bereiken van voor zwangerschap binnen 12 maanden na bevalling.
- Maak gezonde voedingskeuzes voor het ganse gezin: fruit, groenten, vis, mager vlees, bonen-erwten-linzen, volle graanproducten, magere melk en kaas. Drink voldoende water.
Vermijd calorie aanbrengers (alcohol, frisdranken, chips, snoep, vetrijke voeding, enz.)
- Kies kleinere porties om het gewicht onder controle te houden.
- Wees de meeste dagen van de week minstens 30 minuten actief: inspanning die polsversnelling en lichte kortademigheid geeft (doorstappen, fietsen, cross-trainer, enz.) minstens 3dagen per week, liefst meer. Ook beweging in dagelijks leven inbouwen (boodschappen te voet, trap i.p.v. roltrap of lift, enz.).
- Probeer deze richtlijnen op gezinsniveau te implementeren: ze zijn nuttig voor iedereen, zeker voor kinderen (genetische link met moeder), maar ook voor echtgenoot (mannen hebben hoger cardiovasculair risico dan vrouwen)
- Intensifieer de begeleiding (eventueel inschakelen van diabeteseducator) als de levensstijlmaatregelen niet goed geïmplementeerd worden en/of het gewicht toeneemt en/of de glycemieparameters (glyc, HbA1c) geleidelijk oplopen. Overweeg om op dat moment metformine te starten.
Metformine zo nodig
- Bij ongunstige evolutie: oplopen van gewicht en/of glycemieparameters (glyc, HbA1c) bij opeenvolgende bloednames
- Wanneer een eetlustremmer gewenst is (metformine heeft een eetlustremmend effect)
- Geeft geen verhoogd risico op hypoglycemie (tenzij bij gelijktijdig alcoholgebruik)
- Langzaam starten (2x500 mg of 2x1/2 van 850 mg, na 1 week 2x850 mg, nadien evt. 3x850 mg bij goede tolerantie)
Contraceptie
- Een verhoogde glycemie tijdens de bevruchting en de eerste weken van de foetale ontwikkeling verhoogt het risico op congenitale malformaties.
- Voorzie contraceptie.
- Zwangerschap pas toelaten als de glycemie onder controle is en blijft: BG en HbA1c testen.
Inschrijven in "Zoet Zwanger"
- project van de VDV (Vlaamse Diabetes Vereniging), in samenwerking met Domus Medica en de VVOG (Vlaamse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie).
- zal via een jaarlijkse aanmoediging via mail helpen om de preventie en opsporing van Diabetes Mellitus niet te vergeten. Dit gebeurt met volledige bescherming van privacy.
- Inschrijven via www.zoetzwanger.be (opent in een nieuw venster).
|